Tytuł „mecenasa” nie jest tytułem zawodowym, lecz zwrotem grzecznościowym, stosowanym zarazem wobec radców prawnych a także adwokatów, a dosyć często także wobec aplikantów tych zawodów prawniczych.
W praktyce oznacza to, iż mecenasem określić można jednocześnie radcę prawnego, a także adwokata. Uważa się także, iż terminem tym określać można magistrów prawa, choć to stosuje się sporadycznie.
Osoba, która zakończyła studia prawnicze, ale nie zakończyła jakiejkolwiek z aplikacji prawniczej, najczęściej nazywana jest zwyczajnie prawnikiem. Nazwa „mecenas” w stosunku do osób uprawiających jeden z zawodów prawniczych jest używane tylko i wyłącznie w Polsce – w pozostałych krajach nie napotyka się go w takim wykorzystaniu.
Tytuł ten jest wyłącznie umowny i nie protokołuje się go w żadnym z aktów prawnych używanych obecnie w naszym kraju. Innymi słowy, iż w przeciwieństwie do tytułów „adwokat” a także „radca prawny” tytuł „mecenas” nie jest poddany jakiejkolwiek ochronie prawnej.
Biorąc pod uwagę, że mecenasem nazywa się adwokatów i radców prawnych to, aby całkowicie zrozumieć znaczenie tego zwrotu grzecznościowego, niezbędne będzie przybliżenie zakresu kompetencji tych dwóch zawodów prawnych.
Należy jednakże podkreślić, że ze względu na powiększający się zakres kompetencji radców prawnych w ostatnim dziesięcioleciu rozbieżności między nimi, a adwokatami stają się niewielkie.
Jakie są różnice między adwokatem a radcą prawnym?
Formalnie rzecz ujmując tytuł adwokata może uzyskać osoba, która najpierw zakończyła pięcioletnie studia prawnicze, po których odbyła trwającą 3 lata aplikację adwokacką prowadzoną poprzez właściwy samorząd zawodowy. Co ważne, samo zakończenie aplikacji nie pozwala, aby zostać adwokatem w Warszawie; potrzebne jest także pozytywne zdanie ostatecznego egzaminu zawodowego, który jest realizowany poprzez Ministerstwo Sprawiedliwości. Dopiero wtedy dana osoba pozostaje wpisana na listę adwokatów i może używać tego tytułu w swojej praktyce zawodowej.
Na czym polega różnica w wynajęciu adwokata a radcy prawnego?
Warto przy tej sposobności dorzucić, iż w przypadku radcy prawnego droga do zdobycia tytułu zawodowego jest poniekąd jednorodna – jedyna różnica polega na tym, że aplikację radcowską prowadzi inny samorząd zawodowy, a po zakończeniu aplikacji osoba pozostaje wpisana na listę radców prawnych.
Zarówno adwokat, a także radca mają niemal ten sam zakres kompetencji. Obecnie obligatoryjną oraz główną rozbieżnością między tymi dwoma zawodami prawnymi jest niemożliwość zatrudnienia adwokata na bazie umowy o pracę.
Praktycznie to znaczy, że adwokat może współpracować z firmą bądź osobą fizyczną wyłącznie na podstawie umowy cywilnoprawnej. Natomiast radca prawny może być zatrudniony na bazie umowy o pracę. Niemniej jednak, radca prawny nie może wtedy reprezentować klientów w sprawach karnych a także karnoskarbowych w charakterze obrońcy. Co ciekawe, to obostrzenie nie dotyczy pracowników naukowych a także naukowo-dydaktycznych.